Tag Archives: gaztelania

Euskaldunok zergatik ez dugu beste euskaldunekin euskaraz egiten?

Motibazioek helburu jakin bat lortzeko bidean jartzen gaituzte. Helburu jakin hori euskara egitea denean zer gertatzen den aztertu du, aste honetan, ‘Tribuaren Berbak’ saioak.

Lehenik, eta behin euskara egin ahal izateko baldintza batzuk bete behar dira: norberak euskaraz jakitea, mintzakideak euskaraz badakiela jakitea, eta garrantzitsuena, euskaraz egin nahi izatea. Ordea, asko gara euskaraz hitz egiten dakigunak, baina dakigun guztiok ez dugu beti eta dakiten guztiekin erabiltzen. Zergatik kostatzen zaigu hainbeste nahi izatetik hitz egitera jauzi egitea? Zergatik egiten dugu erdaraz euskaraz egin dezakegunean? 

Juanjo Allur, Siadeco taldeko ikertzailea

Juanjo Allur, Siadeco taldeko ikertzailea

Juanjo Allur, Siadeco taldeko ikertzaileak, jendeak kalean euskaraz ez egiteko arrazoiak sailkatzen lagunduko dio Kike Amonarrizi. Bi  multzo nagusi bereizi ditu: Alde batetik, norberarekin lotutako arrazoiak egongo lirateke ( euskaraz ideiak adierazteko zailtasuna, gaztelaniaz aritzeko erosotasuna, gai batzuetaz hitz egiteko euskarak suposatzen duen esfortzua, borondate falta, euskara ama hizkuntza ez izatea, pertsona jakin batzuekin hizkuntza jakin bat erabiltzeko ohitura…) ; eta bestetik, arrazoi sozialak, hau da, inguruarekin edo gizartearekin lotutakoak.  Sailkapen honen arabera, euskara ez erabiltzeko ematen diren arrazoi gehienak lehen multzoan egongo lirateke, eta beraz, euskara erabiltzea norberaren esku asko dagoela esan du Juango Allurrek.

Fermin Etxegoien kazetaria

Fermin Etxegoien kazetaria

Hau dela eta, arrazoi guzti hauei konponbideak bilatzea izango litzateke erronka nagusiena. Eta horretarako, euskara hiztunen artean erakargarri egiteko metodoak bultzatu behar dira. Ilusioa ezinbesteko elementua da, Fermin Etxegoien kazetariaren arabera. Baina, batez ere, euskara erakargarria izateko estetikoki funtzionala izan behar duela uste du. Euskara erraztea eta sinplifikatzea proposatzen du, jendeak euskara ondo barneratu eta erabili dezan.

Estitxu Garai komunikazio eta marketing aditua

Estitxu Garai komunikazio eta marketing aditua

Bestalde, euskara bultzatzeko hainbat kanpaina egin dira. Estitxu Garai, komunikazio eta marketing adituaren arabera, euskara sustatzeko kanpaina hauek beharrezkoak dira baina eraginkorrak  izateko, lehenik eta behin, jendeak euskaraz hitz egiteko motibazioak zeintzuk diren ikertu behar dira. Behin motibazioak identifikatuta, euskara sustatzeko kanpainak diseinatu behar dira.

Aurkene Redondo, coach-a

Aurkene Redondo, coach-a

Aurrekoari lotuta, jendeak euskaraz hitz egiteko motibazio metodoak ere oso garrantzitsuak dira. Aurkene Redondo coachak jendea nola motibatu azaldu digu. Horretarako, ‘galdera boteretsuen metodologia’ erabiltzen du: Nahi duguna ondo definitzea eta identifikatzea, nahi dugun hori gure esku dagoen edo ez definitzea, helburua lortzeko pausuak zehaztea, baliabideak bilatzea, epe bat finkatzea, zer edo zer alboratu behar dugun jakitea eta, azkenik, nahi dugun helburua gure buruan irudikatzea energia horretan jartzeko.

Yuli Vargas kubatarra eta euskaldunberria

Yuli Vargas kubatarra eta euskaldunberria

Azkenik, orain arte ikusi ditugun ‘Tribuaren Berbak’ saioko atal ezberdinetan beraien burua motibatu eta euskaraz gozatzeko helburua lortu duen euskaldun berri asko ezagutu ditugu.

Beraz, aste honetako saioak erakutsi digu euskaraz egin nahi duenak euskaraz egin dezakeela.

Gaztelaniaz erabiltzen diren euskarazko hitzak: txirrista edo goitibehera

gaztela-euskaraEguzkia bere kobazulotik ateratzearekin batera, umorea itzuli zaigu. Euskaldunok euskarakadak egiten ditugula gauza jakina da. Bada, ordea, oraindik aztertu ez dugun fenomeno bat, gaztelania erabiltzen dutenek ere euskarazko hitzak euren esaldietan sartzen baitituzte.

Euskarak badu beraz eragina beste hizkuntza batzuetan, gaztelania, kasu.  Ez al duzue sekula entzun… “¿Bajamos por la txirrista? edo ¡Vaya gaupasa ha hecho mi hijo!“ bezalako esamoldeak? Norbaitek badaki nola esaten den “gaupasa” hitza gaztelaniaz? 🙂

Gaztelaniaz erabiltzen diren euskarazko hitzen zerrenda

SIRIMIRI Adibidea: “Hace sirimiri, mejor que cojas un paraguas o un chubasquero”.

GOXO Adibidea: “Ponte ese jersey que es muy goxo “.

GAUPASA Adibidea: “Claro, después de la gaupasa que te has pegado, ahora sin ganas de comer. Ya espabilarás”.

MUGA Adibidea: “Hemos pasado por la muga a eso de las 20:45”.

ZURITO Adibidea: “¿Me sacas un zurito y unas aceitunas, por favor?”.

TXIRRISTA Adibidea: “Ama, vamos al parque que Aitor quiere bajar por la txirrista”.

LARRI Adibidea: “Estoy larri, creo que lo mejor va a ser irme a casa”.

GOTIBEHERA Adibidea: “En fiestas de Bilbao ya no hay bajada de gotibeheras”.

HAMAIKETAKO Adibidea: “Ya hemos andado bastante. Vamos a comer el hamaiketako y luego seguimos con el paseo”.

SAGARDOTEGI Adibidea: “Esta noche nos vamos de sagardotegi”.

XELEBRE Adibidea: “Si, ya sabes de quién hablo, ese que vimos en Donostia que era un poco xelebre”.

ATERPE Adibidea: “Ha empezado a llover, mejor que esperemos en este aterpe”.

JAIA Adibidea: “Esta noche vamos a hacer jaia”.

TXIKI Adibidea: “No puede comer eso, todavía es muy txiki”.

AFARIMERIENDA Adibidea: “Si queréis quedamos mañana para hacer una afarimerienda”.

Ziur gehiago ere badirela, beraz, betiko legez, zuen ekarpenak ongietorriak izango dira zerrenda hau osatzeko. Bitartean, pozik bizi, gozatu eguraldiaz eta bizi euskaraz!!! 🙂

‘Euskañola’: “Va y dice berak ez duela egiten”

Ez da gauza berria euskararen kalitateari buruzko kezka. Eta ez da euskaldunona soilik, bi hizkuntza elkarrekin eta aldamenean bizi direnenean, ohikoa omen da joera hori, alegia inguruan ditugun bi kodeak nahastea. Honen aurreran, arriskua, eragin hori gehiegizkoa izatea da, bai eta, sistematikoki euskararen baliabideak baztertu eta gaztelerara jotzen badugu. Kike Amonarriz tolosarrak behin baino gehiagotan izan ditu hizpide gazteak eta euskañola, eta betiere hizkuntzari zor zaion errespetuarekin, nola bestela, guk ere adibide batzuk biltzeari ekin diogu.

euskañola

Euskañola: euskara eta gaztelania nahasten dituen kodea

“Nola joango naiz oinez ikastolara si euria egiten du”

“Es que kriston beroa egiten du”

“Hori da la típica edozein tokitara joan eta beti gelditzen dena de guay”

“A saco denbora daramat zu ikusi gabe”

“Flipatuta nago gertatu denarekin”

“Rallau egiten dit horrek”

“La movida es que joan behar gara, porque bestela ez gara helduko”

“Sin mas, ez daukat hitz egiteko gogorik”

“Tope hotz egiten du hemen eh”

“Va y dice berak ez duela hori egin”.

“Minimo , amari bisita egingo diot”

“Jo, tia, mugitu, berandu gabiltzala”

“Es que este tío da la leche”

“Bueno pues hurrengora arte”

“Bua chaval, tipo hau jota dago”

“Hori la hostia da”

“Kriston cola zegoen en el super”

“Aber, hori ez da kuestioa, tia”

“Hau da peña chungoa”

Euskañola, alegia, euskararen eta gazteleraren arteko kodea ez da guztiz negatiboa, betiere, neurrian egiten bada. Hori bai, maitatu dezagun euskara, eta ahal den neurrian, erabili dezagun kalitatezko euskara, gure hizkuntzak hori eta gehiago merezi du eta. Eta zuek, euskañola egiten al duzue? 🙂 Aipaturikoez gain, beste adibiderik ezagutzen al duzue? Ba animatu eta kontatu bai Euskaldunok Euskaraz Facebook orrian, baita Euskararen blog honetan ere, guztiak ongietorriak izango dira eta. GORA EUSKARA! 🙂