Tag Archives: Naturgas Hornbein’09

Mail-runner-etatik Thuraya-ra

Ramon Olasagastik idatzita

Juan, Alberto eta Mikelek iragan-minez oroitzen dituzte 1990eko hamarkada hasierako lehen espedizio haiek: mail-runnerrak bailaran gora eta behera ibiltzen ziren orduan, etxeko eskutitzak ekartzen eta KN-koak etxekoei eta lagunei bidaltzen. Oso urte gutxitan mail-runnerrak desagertu egin dira, e-mailek ziberespazioa zeharkatzen duten abiadura berean. Lehen ordenagailuak 1990ko hamarkadaren amaieran heldu ziren Kanpaleku Nagusietara eta dena aldatu zen: berehalakotasunak isolamendu sentsazioaren amaiera ekarri zuen eta delako “no news, good news” esapide hura erabat atzenduta geratu zen.

Teknologia aurrerapenen eskutik, babesle, komunikabide eta espedizioen arteko harremana guztiz irauli zen. Telefono bidezko konexioak egiteko aukera, albisteak unean berean bidaltzeko modua, berebiziko iraultza izan zen. Hasiera batean, ekipoak oso astunak ziren. Albertok ondo gogoan ditu datuak: “1993an, iparretik K-2ra joan ginenean, telefonoak berak 15 kilo pisatzen zuen, antenak 28 eta telefonoarentzako espreski behar zen generadoreak 40 kilo”. Poliki-poliki, komunikaziorako tresneria arintzen joan da gaur egungo Thuraya txikietara iritsi arte. Eskuko telefonoak baino apur bat handiagoak dira Thurayak eta testuak eta argazkiak bidaltzeko aukera ematen dute ordenagailuari konektatuta. Urtea joan urtea etorri, eskuko telefonoek ere gero eta leku apartagoetan eskaintzen dute estaldura. Urrutira gabe, hemen KNan bertan estaldura dugu Txina Mobileri esker. Harrigarria. Tarifak, ordea, beste kontu bat dira. Alde horretatik, agintarien jokabidea ere aldatu egin da. “Lehen telefono bat sartzeagatik igual 3.000 € kobratzen zizkizuten. Talkiengatik, bideo kamerengatik, denagatik kobratzen zuten. Orain ez”.

Gaur egun, batez ere 2002tik hona, asko aldatu dira gauzak: Inmarsat terminalak (satelite bidezko telefonoak, datuak bidaltzeko prestatuak), argazki eta bideo kamera digitalak, ordenagailu eramangarriak eta beste erabiliz nahiko erraza da testuak, argazkiak eta, are, irudiak bidaltzea edonondik. Teknologia, ordea, apetatsua da oso. Etxean arazorik batere ematen ez duenak, goi-mendian funtzionatzeari uzten dio mila misterio dela medio. Aski da generadore zahar batek ordenagailu eta telefonoen kargadore guztiak izorratzea, erabat salduta geratzeko. Halaxe gertatu zaigu guri Everesteko espedizio honetan.

Azken urteotan erronkarik handienetakoa espedizio bat gailurrera nola iristen den zuzenean eta irudi bidez ematea da. Juanek, adibidez, gogoan du 2001ean hori egiten saiatu zirela TVErako. “Kamerak, antena eramangarri bat, errepikagailu bat, beharrezko guztia generaman eta hirugarren kanpalekutik zuzenean irudiak ematea lortu genuen, baina gailurretik ezinezkoa izan zen”.

Nolanahi dela ere, azken urteotan iraultzarik handiena, Albertoren hitzetan, eguraldi-parteak izan dira. “Lehen eguraldi onarekin abiatzen zinen, baina iluntzerako edo biharamunerako lainoak sartzen ziren eta buelta hartu behar zenuen”. Albertok gogoan du 2001ean jaso zituela lehenbizikoz eguraldi iragarpenak, “eta jada 2002an, Annapurnan, hiru ordutik behin jasotzen genituen Chamonixetik Jean Christophe Lafailleren eskutik”. Iragarpenei esker orain aukera gehiago dago gailurrera noiz abiatu asmatzeko, baina goi-mendian eguraldia ez da inoiz guztiz fidagarria.

Espedizioak antolatzeko modua ere asko aldatu da urteen joanean. “Lehen gutxienez urtebete lehenago eskatu behar zen baimena. Janari gehiena etxean erosten zen Katmandun gauza asko falta zirelako eta antolakuntza ia gehiena norberaren esku geratzen zen. Pixkanaka, Katmanduko agentziak gero eta profesionalagoak bihurtu dira eta gaur egun aukera dago aste gutxi batzuk lehenago baimena eskuratzeko eta dena antolatzeko. Normalean, orain pakete osoa hartzen da eta agentzia bera arduratzen da baimenaz, janariaz, garraioaz, sukaldaria eta haren laguntzailea kontratatzeaz, KNko azpiegituraz, etab. Gaur dena errazagoa da”, azaldu dute Juanek eta Mikelek. Agentzia kopurua ere gero eta handiagoa da eta zerbitzu hobea eskaintzeko haien arteko lehiak gero eta erosotasun handiagoa ekarri du espedizioentzat.

Hau da, ezarian-ezarian gure gizarteko teknologia aurrerapenak eta erosotasunak espedizioetara iritsi dira. Gauza bakarra ez da aldatu: mendia bera. Espedizio bat abiarazteko eta antolatzeko aurrerapen guztiak gorabehera, Hornbein korridorea eskalatzeko asmoa, adibidez, lehen bezain basatia, zaila eta erakargarria da.

Eguraldia okerrera

Ramon Olasagastiren kronika:

Iragarpenak ez dira inoiz fidatzekoak goi-mendian. Kanpaleku Nagusian zerua erabat estalita dago eta eguerdiaz geroztik elurra ari du xehe-xehe. Hiru-lau bat zentimetroko geruzak estaltzen du uneotan kanpalekua. Everest magal honetara iritsi ginenez geroztik, egunik okerrena izaten ari da. Badirudi altueran baldintzak zertxobait hobeak izan direla goizean zehar eta Albertok, Juanek eta Mikelek aparteko arazorik gabe iritsi ahal izan dute bigarren kanpalekuaren kokapenera (7.200 m). Dena dela, beraiek ere harrituta eta kezkatuta daude eguraldiarekin; ez zuten halakorik espero. Ikusi beharko da datozen orduetan zer joera hartzen duen.

Hiru taldekideak goizeko 5:30ean abiatu dira gaur, eguneko lehen argi printzekin batera. Atzo jarritako sokari esker arazorik gabe gainditu dute hormapeko errimaia eta halaxe sartu dira japoniarren korridorean. Elurrezko kanal bat da delako korridore hori, 50º eta 60º bitarteko maldekin, tentea oso, atsedenik batere eskaintzen ez duena.

Kanpaleku Nagusitik gertu bada begiraleku bat eta handik bikain ikusten da Everesteko ipar aurpegi osoa. Gaur, ordea, behe-lainoak eta hodeiek ez dute utzi hiru taldekideen igoera ikusten. Albertok eguerdiko 12:00ak aldera hots egin du bigarren kanpalekuaren kokagunean (7.200 m) zeudela esateko, duela hiru urteko ahaleginean baino 50 metro gorago. “Igoeran era guztietako elurra topatu dugu: gogorra zenbaitetan, hautsa batzuetan… Eguraldia, nahiz eta oso ona izan ez, eskalatzeko ez da hain txarra izan. Elur malutatxo batzuk erori dira, baina tenperatura ona izan dugu”.

Fisikoki, maldaren tentea ederki nabaritu dute. Kranpoi-puntak korridorera iltzatzearen poderioz Mikelek “lehertu beharrean” zituen zango-sagarrak. Nolanahi ere, duela hiru urteko ahaleginarekin alderatuta, Albertok jakinarazi du 1996an lau ordu behar izan zituztela kanpalekua ezartzeko plataforma zizelkatzen eta gaur ordubeterekin aski izan dutela denda jartzeko moduko zelaigunea prestatzen. “Gainera, duela hiru urte, lehenbiziko egunean elurrean arrastoa zabaltzen aritu behar izan genuen hainbat orduz eta atzo ez zen halakorik behar izan”. Alde horretatik, lehenbiziko bi egunak neke gutxiagokoak izan dira.

Arratsaldeko 14:00etan, bigarren komunikazioan, eroso antzean zeuden jada denda barruan, hidratatzen eta goizeko nekeaz osatzen. Eguraldia, eguraldia da ordea orain kezkatzen dituena. Biharko eta etzirako iragarpenak onak dira, baina gaurko ere ez ziren txarrak eta… Ez dago jakiterik. “Elurra hasten badu, korridorea tranpa hutsa bilakatzen da. Goitik elur hautsa jausten hasten da eta ihes egitea beste biderik ez da geratzen”, azpimarratu dute hiru taldekideek. Esandakoa, hurrengo orduetako joerari adi jarraitu beharko zaio.

Eguraldiak laguntzen badu, bihar japoniarren korridorean gora jarraituko dute Hornbein korridorearen sarreraraino. Everesteko goiko aldean harrizko orban nabarmen-nabarmena da Hornbein korridorea. 8.000 metro inguruan jarriko lukete kanpalekua, harkaitz baten babesean. Ea eguraldiak hobera egiten duen.

Informazio gehiago, hemen.

Lonazko herrixka bat Everest magalean

Ramon Olasagasti (espedizioaren bloga):

Everesteko ipar aurpegi ikusgarriaren begiradapean, Rongbukeko monasteriotik lau bat kilometro gorago eta 5.000 metroko altueran, behin-behineko herrixka bat goratzen da. Hogeita hamarna dendaz osatutako bi ilara dira eta erdian harrizko halako zabalgune bat. Lonazko herrixka bat, Everesteko irudi itzela ederretsi eta erretratatzeko irrikaz iristen diren turistak aterbetzeko. Guztira 300 bat lagun sar daitezke dendetan, sei bakoitzean.

Lonazko dendak harrigarri abegitsuak dira. Denetan ematen dute jatekoa eta ostatua, eta kanpoaldean, fosilak saltzen dituzte, Himalaya itsas azpian zegoen garaiko aztarnak. Bazter batean, Txinako postak aukera ematen du Everest magalean bertan postal bat zigilatu eta noranahi bidaltzeko. Harrigarria da herrixka hau.

Batez ere tibetarrak dira dendak kudeatzen dituztenak. Yika da horietako bat, 15-16 urteko mutil kozkorra, atsegina eta langilea. Artez gobernatzen du bere denda; 10 egun egiten ditu Everest magalean eta gero lau Zhaxizongen, jaioterrian. Bere adin motzean, ezagun da estimatan dutela gehienek. Egunean zehar bisita asko jasotzen du eta haiekin aritzen da berriketan. Egia esan, hemen ez dago askoz gehiagorik egiteko. Ostatuagatik jasotzen dutena (40 joan, 4 euro inguru) Txinako Gobernuari eman behar diote, gobernua baita denda hauen guztien jabea; otorduengatik jasotzen dutenarekin bizi dira, hortaz. Arratsaldero, eguzkia ezkutatzen denean, Yikak tximinia txiki bat pizten du eta han jartzen ditu berotzen bi teontzi handi. “Black tea or milk-tea”, galdetzen du gero. Ilunabarrean, berriz, kartoi zahar bat ateratzen du, afaltzeko menuarekin; soila da oso eskaintza.

Noiznahi iristen dira Toyota handiak. Gehienak Lhasatik datoz, Tibeteko goi-lautadan barna ibilbidea edo trekkinga osatuz. Nola ez, Everesteko ikusmira begiestea da bide horretan erakargarri nagusietako bat. Asko Txinakoak bertakoak dira; barne turismoa, alegia. Toyotatik jaitsi orduko beren tripodeak eta kamera handiak atera eta Everesteko ipar aurpegiaren irudia ehizatzen saiatzen dira, grinatsu. Everestek, ordea, ez du beti erakusten aurpegia. Zorte kontua da. Goizetan, hala ere, errazagoa da haren bisaiaz gozatzea.

Tibetarrentzat, lonazko herrixka horretan bizi direnentzat, Everest Lurraren Jainkosa Ama da, hemen egotearen arrazoia eta funtsa. Haiek jada ez dira harritzen mendiaren ikuspegiarekin; aitzitik, halako etsipenez bizi dute turistak iritsi, egun bat pasa, argazkitan beren Chomolungma erretratatu eta nola joaten diren ikustea. Ikusten baitute mendiak hor jarraitzen duela eta beraiek ere bai.

Rongbuk Hotela

Lonazko herrixka hori baino lau bat kilometro beherago, Rongbukeko monasterio zaharraren parean, izen bereko hotela dago. Edozein hiritan edo herritan hotel normala litzateke, baina hemen, 4.800 metrotan, harrigarria gertatzen da. Tokiaren kolore arreekin bat eginik, ez da bere itxura arreta deitzen duena, goi hauetan halako hotel bat eraikitze hutsa baizik. Eta zergatik ez? galdegin dezake batek. Europan baditugu teleferiko, hotel eta mendiko beste hainbat azpiegitura eta inork ez ditu haiek ezbaian jartzen.

Hotelaren barruan, Everesteko eta Potalako jauregiko mural eta argazki erraldoiak daude sarreran. Lehenbiziko solairuan, berriz, jangela handi bat dago. Han hartu gaitu hoteleko arduradunetako batek. Ingelesez zertxobait badaki, baina hutsaren hurrengoa; bitxia halako leku bat kudeatzeko. Azaldu digunaren arabera, hotelak sei urte daramatza lanean eta 40 gela ditu; hau da, 100 lagunetik gora hartzeko gaitasuna. Prezioak ez dira sobera garestiak: 300 joan (30 euro inguru) kostatzen da gela bat. Izango dira diru horregatik gutizia garestiagoak, goizean jaiki eta gelatik bertatik Everest begiestea baino. Nola ez, hotela ere Txinako Gobernuarena da baina tibetarrek kudeatzen dute. Urtean zehar ehunka turistak hartzen du ostatu hotelean, gehienak europarrak eta txinatarrak. Lonazko dendatxoen aldean beste maila bat da hotela, beste erosotasun bat, baina hala ere, Rongbukeko bailaran ez dirudi halako kontuek bizikidetza urratzen dutenik.


Naturgas Hornbein'09 espedizioko kideak, pozik lehen irteerarekin

Alberto, Juan eta Mikel itzuli dira jada Everesteko ipar aurpegiko bide normalera daraman bailaratik, altuerara egokitzeko eginahal horretan. Gau bat egin dute 6.000 metrotan eta beste bi 6.500 metrotan, ohiko bidearen Kanpaleku Nagusian.

Ostegun eguerdian abiatu ziren KN-tik eta lau ordu eskasetan iritsi ziren 6.000 metrora. Han denda kozkorra paratu eta egin zuten lo. Ostiralean, ipar-ekialdeko edo ohiko bideko kanpalekurantz jarraitu zuten eta bi orduko ibilian iritsi ziren hara. Han dago makro-espedizio japoniar bat Ipar Leporako bidea zabaltzen eta hornitzen. Albertok, Juanek eta Mikelek haien kanpalekutik apartexeago jarri zuten beren denda eta eguna altuerara egokitzen eman zuten. Gorputzarentzat jada ez da nolanahiko goratasuna 6.500 metro.

Larunbatean, Ipar Lepora daraman bidera gerturatu ziren eta beren begiz ikusi zuten japoniarrek zer-nolako lubakia zabaldua duten. Bigarren gaua 6.500 metrora lo egin ondoren, espediziokideak atzo eguerdian itzuli ziren, nekatuta, gosetuta eta pozik lehen irteera hau nola joan den ikusita. “Altueraren eragina nabaritu dugu, baina ondo sentitu gara. Dena bide onetik doa. Hurrengo irteera gogorragoa izango da, pisu era material gehiagorekin, eta adi egon beharko dugu eguraldi iragarpenei”, azaldu dute hiru taldekideek.

Bigarren irteera horretan Ipar Lepora (7.000 m) igo nahi dute jada, han lo egin, gorago, 7.500 metrotan, beste kanpaleku bat jarri eta gau bat edo bi han pasa ondoren jaitsi. Horrekin jada osatutzat emango lukete egokitze fasea.

Naturgas Hornbein’09 espedizioko kideak, pozik lehen irteerarekin

Alberto, Juan eta Mikel itzuli dira jada Everesteko ipar aurpegiko bide normalera daraman bailaratik, altuerara egokitzeko eginahal horretan. Gau bat egin dute 6.000 metrotan eta beste bi 6.500 metrotan, ohiko bidearen Kanpaleku Nagusian.

Ostegun eguerdian abiatu ziren KN-tik eta lau ordu eskasetan iritsi ziren 6.000 metrora. Han denda kozkorra paratu eta egin zuten lo. Ostiralean, ipar-ekialdeko edo ohiko bideko kanpalekurantz jarraitu zuten eta bi orduko ibilian iritsi ziren hara. Han dago makro-espedizio japoniar bat Ipar Leporako bidea zabaltzen eta hornitzen. Albertok, Juanek eta Mikelek haien kanpalekutik apartexeago jarri zuten beren denda eta eguna altuerara egokitzen eman zuten. Gorputzarentzat jada ez da nolanahiko goratasuna 6.500 metro.

Larunbatean, Ipar Lepora daraman bidera gerturatu ziren eta beren begiz ikusi zuten japoniarrek zer-nolako lubakia zabaldua duten. Bigarren gaua 6.500 metrora lo egin ondoren, espediziokideak atzo eguerdian itzuli ziren, nekatuta, gosetuta eta pozik lehen irteera hau nola joan den ikusita. “Altueraren eragina nabaritu dugu, baina ondo sentitu gara. Dena bide onetik doa. Hurrengo irteera gogorragoa izango da, pisu era material gehiagorekin, eta adi egon beharko dugu eguraldi iragarpenei”, azaldu dute hiru taldekideek.

Bigarren irteera horretan Ipar Lepora (7.000 m) igo nahi dute jada, han lo egin, gorago, 7.500 metrotan, beste kanpaleku bat jarri eta gau bat edo bi han pasa ondoren jaitsi. Horrekin jada osatutzat emango lukete egokitze fasea.