Tag Archives: ETB

Debaldeko publia?

Aurrekoan barruko kontuetaz aritu ginen, eta oraingoan, aldiz, beste komunikabideekiko harremanetaz aritu nahiko nuke, lehengo astean gertatutako baten kontura.

Igandean saio berria jarri genuen abian ETB-1en: “Bizirik”. Telebistaz ezer gutxi dakienak ere argi du saio baten arrakastaren gakoetako bat promozioa dela, eta estreinuaren bezperan, han eta hemen agertzea garrantzitsua izaten dela. Bada batetik telebistak berak egiten duen publizitatea, eta bestetik kanpotik datorrena. Astebete lehenago, banuen jakinmina, hainbeste mimoz eginiko saioak ea zer nolako arreta piztuko ote zuen jendartean, eta kinielatxoa egin ere egin nuen, aitortuko dut. Eta ez, ez nebilen oso oker… Batek badaki honez gero gutxi gora behera zeinek deituko dion, eta elkarrizketa nondik bideratu nahiko duen: Batek zuzendaritza berriaren kontra aritzeko probestuko duela, besteak euskalzaletasun azterketa egingo digula…. Eta badira elkarrizketak, erosoago edo lasaiago erantzuten direnak, besteak baino. Hona promozio aste baten kronika.

Berria. Euskerazko katean aritzen garenok jakin badakigu Berriak beti egingo digula kasu. Hori izaten da behintzat gure itxaropena. Militantzia eskatzen diogu, alegia, gure antzera erdaldunez inguratuta euskeraz bakarka ari denari, eta elkarren artean lagunduko garen esperantza izaten dugu. (Beste baterako gogoeta guk ere beraiekin berdin jokatzen ote dugun….). “Bi errepidean”en aritzen ginenean, beti aipatzen genuen zorte txarra ere bazela emakizuna astelehenetan izatea, juxtu euskerazko berripapera etxeetan jasotzen ez dugun egun bakarrean. (Zazpi egunekoa inoiz iristen bada, seinale txarra ez!).  Egunkari gutxitan ikusten genuen beraz gure emakizuna azpimarratuta. Oraingoan ordea, zorionekoak gu! Berriako kazetariak elkarrizketatu ninduen, txukun aski gainera. Saioaren gainean batipat, baina ETBk azken urte hauetan izandako ildoari errepasoa ere emanez.  Emaitza: igandean, orrialde osoko elkarrizketa, argazki eta guzti. Off de record-a gorde, eta nik esandakoak txukun eta zintzo bilduta. Eskerrik asko!

Deia. Txoritxoaren kaiolako nagusiak aldatu zirenetik, Deiak etxe honekin izan duen harremana ere nabarmen aldatu da. Lehen dena zoragarri zen tokian, orain dena beltz. Barne komunikazioak oso ongi funtzionatu izan ez duen garai batean, etxe barruko kontuetaz jakiteko bide egokiena izan da Bizkaiko egunkaria, eta hori eskertu beharrean gaude. Filtrazioak ugari izan direnez, ordea, bertako kazetariekin hitz egiten zuen oro susmagarri bihurtzen zen azkenaldian. Egur emaile ofizialak telebistaren gaineko kontuak politika atalean eta ez egunkariaren atzekaldean argitaratzen dituenetik, beste kazetari bati eman diote, ordea, telebistako jendea elkarrizketatzeko ardura. Harremana goxatze aldera, mesfidantzarik izan ez dadin akaso. Gure zuzuendari ohiak zuzentzen duenekoa ere, nahiko txukun, odol askorik gabekoa. Emaitza, beste orrialde oso bat.

Gara. Maketazio berria dutenetik, telebista kontuek tarte handirik ez dute kentzen, eta parrilaren gaineko laukitxo batzuk probesten dituzte hangoaren eta hemengoaren berri emateko. Horietako bat guretzat izan zen, telebistak berak bidalitako ohartxoa jasoz.

Correo. Ustez gure nagusi berriekin hobekien moldatzen den komunikazio taldea da hauxe, jakina denez. ETB-1 ikusezin bihurtu izan duen talde bera. Hemerotekan bilatze lan zorrotza egin beharko genuke, parrilaz gain, euskerazko katearen aipamen edo haren gaineko elkarrizketa sakonik topatzeko. Eta ez, oraingoan ere ez ez da halakorik izan. Ezustekoa, ordea, Correok eskeini zidan igande goizean. Parrilaren gainean, zinta gorri gorri bat, saioaren estreinuaren berri emanez. Ordaindutakoa, noski.

correo

Ikusitakoak ikusita, zer nolako audientzia izango genuen baino, bestelako kezka geratu zitzaidan buruan: Dirua eman behar diogu zeini eta bestela batere jaramonik egiten ez digun horri? Eta hori bada bertan agertzeko modu bakarra? Hori bada nahiko motibo neurria zilegi izan dadin? Gure saioaren targeta ikusita, Correoko edo Berriako irakurle gehiago ote ditugu ikusleen artean? Beti lagundu izan diguten horien borondatea probestu, eta muxutruk egiten diguten horren truke esker oneko keinurik ez? Behar gehiago dutela jakinda ere ez?  Dirurik ez haientzat? Diru kutxaren giltzarik nik ez dudanez, esker beroena luzatu, besterik ezin egin. Eskerrik asko aurrerantzean ere jaramon egiten jarraituko duten horiei, baita egurra emango digutenei ere.

Bejondeizuela!!!

Txikia nintzen artean. Bai, gezurra dirudien arren, ni ere txiki izan naiz inoiz. Ez nuen ulertzen zer zela eta nire aita errifak saltzen hasi zen. Jolastoki izan ohi nuen Beteluko pilotalekua hesita ikusi nueneko harridura dut gogoan. Sarrerak kobratzeko itxi zuten. Benito Lertxundi ere ekarri omen zuten, baina hartaz ez naiz behar bezela gogoratzen. Gaur ordea oroitzapen apal guzti haiek berritu ditut. Egia esan, maiz xamar gaurkoratzen ditut. Lankideak haurtzaroko oroitzapenetan murgiltzen hasten diren bakoitzean: Patrick postaria zein zen ez dakidala aipatzen diedanean, harritu egiten dira, eta arritu ere horren arrazoia ematen diedanean: kontutan hartu ni haur nintzela, gurean, Arriben ez zela ETB ikusten. Kontutan izan berandura arte ez zela txoritxoaren hegaldia gure etxeko egongelaraino iritsi. Gurasoek eta auzokoek lana majo egin behar izan zutela Elosta puntan errepetidorea jartzeko beharrezkoa zen dirua biltzeko. Ez Araitzen bakarrik, Nafarroa osoan izan ziren antzeko ekimenak. Paz de Ziganda ikastolako gurasoei esker Aralarren puntan jarritako antenari esker ikusi ahal izan da ETB urte luzez Nafarroan. Inozentzio Aierberi esker izan zen hura. Elizako agintariei ez ezik, gobernuko agintariei ere aurre egin behar izan zien On Inozentziok. Gizon handia, handia bere txikitasunean. Haren lekukoa hartu dutenen eskutik iritsi da zorioneko berria. Poza eta tristura, biak uztartzen ditu ordea albisteak.

nd

Erregeek opari polita ekarri diete hainbat iruindarrei, bai : ETB LTD bidez ikusteko aukera. Beste behin herritarrek eurek bete behar izan dute, ordea, agintarien lana. Batzuen utzikeria besteen gogoarekin betea. Hori da, Nafarroako euskalgintzan dihardugunok ongi dakigu, gure egunerokoa. Beste behin, Oinezen kantak zioen bezela, ezina ekinez egina. Eta beste behin, argudio teknikoak eta zenbaki potoloak zeinen aitzaki merke ziren bistan utzi dute nafarrek eurek. Aste honetan bertan agintarien txanda izango da, legebiltzarrean aferaren gaineko azalpenak eman beharko dituzte. Eta herri ekimenak argi utzi duenez, ez dira sinisgarri izango, baina seguru aitzakiren bat topatuko dutela azaldu ezinekoa azaltzeko. Edo burua zuritzeko. Kontua da, aurrerantzean nafar batzuk behintzat (ezin ahaztuko bait dugu oraindik ere gehientsuenek ez dutela halako aukerarik izango), telebistako pantailan ikusiko dituzten elur maluta bakarrak, mapan jartzen dizkiedanak izango direla, bestela txukun xamar ikusiko dutelako. Maddi txikiak behar bezela ikusi ahalko du bere aitapuntekoaren jarduna. Eta nire besoetakoak aldiz, jakingo du zein diren Doraemon eta Shin Chan, baina nire erretolika bera errepikatu beharko du berak ere koxkortutakoan: beste inon ez bezela bere gurasoek eta bere lagunek ingenieritza ikastaro azkarra egin eta lanean jarri izan behar zutela euren seme alabek euskerazko telebista ikusi ahal zezaten. Mandoan sakatu beharreko botoi aukeraketa baino gehiago da batzuentzat telebista ikustearena. Ongi kostatako ekintza. Maitasun ekintza. Zeinen luxintxa gutxi eskeintzen dio ordea txoritxoak hainbesteko maitasuna erakutsi dionari, sarri xamar bide bakarrekoa dirudien maitasun istorio honetan. Beste baterako gaia izango da hori…

Arratsaldero: Agur eta ohore!

Langabezian geratuko ez den taldekide bakanetakoa naiz, beraz esan ahal dut esatera noana, inolako susmorik gabe. Alegia, bestela balitz, langabetu berri baten purrusta edo kasketa irudi lezakeela honek, baina ez da halakorik. Aldez aurretik, hori bai, bihartik aurrera lanik izango ez duten lankide eta lagun guztiei besarkada estu eta muxu handi bana.

la foto

Saioak iraun duen urte t´erdi honetan, krisia izan dugu bolo bolo eguna joan eguna etorri. Haren gaineko gaiak izan dira nagusi gurean, nik uste. Eta hara non, krisiaren biktima omen gu ere.  ETB1erako diru nahikorik ez nonbait, eta Arratsaldero itxi egingo dute. Nik esango nuke, etxe gehientsuenetan, bakarren batek diru arazoak dituenean, anai aberatsak ematen diola dirua pobreari, baina gurean alderantziz: anai pobrea, pobreago. Pobre izan bait gara beti. Merke zuhurrean ibili gara hasi eta bukatura arte. Horrek bi ondorio nagusi izan ditu: tartarrean bete behar izan ditugu bost ordu, batetik. Horrek, saioa nahi baino aspergarri eta motelago bihurtu izan du batzuetan. Hori laiotzean. Eguteran, aldiz, gaia intereseko duen ikusleak behintzat, beste inon ez bezelako patxadaz entzun ahal izan dituela haren gainekoak.  Eta zuzenean entzun ditu gainera. Zuzenekoa eta frexkoa izan da jarduna. Aurrerantzean, enlatatutako euskera entzungo du ikusle horrek berak. Enlatatua eta txukuna, zuzena, egokia. Eta horretatik ere behar du, jakina, euskeraren normalizazioak. Baina bapatekotik ere bai, eta halakorik ez du izango aukeran. Bestetik, ahalik eta gutxien gastatze aldera, Bilbo handian ibili behar izan dugu gehienetan. Eta zorionez, uste ustelak gezurtatu ahal izan ditugu: Sestaon, Barakaldon, ezkerraldean…, inkesta bat euskeraz egin daitekeela erakutsi dugu, eta hori poztekoa da noski! Baina ez da bilatutako zerbait izan. Gazia gozo bihurtu da, baina sorburua, kontu horrek gazia zuen: merke zuhurrean ibili gara. Legebiltzarrean bertan erakutsi dute gure aurrekontua, eta anai aberatsenaren erdia zela guztiok dakigu, iraupenez eta lanez bikoitza zena egiteko. Eta hori, ETB1en apustu sendoa ginenik… Nik dakidala, pilotalekuan, tartean dirurik gehien duena da apustu potoloa. Eta apustuak, batzuetan irabazi egiten dira, eta besteetan galdu, eta oraingoan guztiok galdu dugu, baina bereziki ETB-1en proiektuan sinisten dugunok galdu dugu.

Esanguratsua iruditu zitzaidan atzo Berriak Arratsalderoren amaieraren berria laguntzeko jarritako argazkia. Saioaren aurkezpenean duela urte t´erdi ateratako argazkia zen. Ez foto horretan aurkezleak bereziki guapo agertzen zirelako (beti dira guapoak biak!), ETBk beste argazki edo promozio ekintzarik egin ez diolako saioari iraun duen urte t´erdian.. Lastima. Bide zaila zela bagenekien hasiera hasieratik, eta horregatik heldu genion erronkari hain gogotsu. Bai batzuk behintzat. Bidea ez da amaitu, hasi baino ez da egin. Guk lurra atxurtu dugu. Etorkizunean beste talde bat etorriko da, eta asfaltatuko du. Arratsaldero, saio bat baino gehiago izan bait da: orain arte ETB-1en jorratu gabeko ordutegi eta aktualitate formatu baten aldeko hautua. Eta hori beti izango du beharrezko telebista kate osatu batek. Inoiz amaitzen ez den lana da hori. Itsasontzia ez da portura iritsiko, ez bait da hori helmuga. Itsasoa zeharkatu, bertako bizipenak eta bertan ikusitako kontatzeko. Hori da helburua. Baina bidea egiteko, marinelak ez ezik patroiak ere behar ditu txalupak, noraezean itzulika ibiltzeko arriskua bait du bestela. Eta hortxe geratu gara, ez atzera ez aurrera.

Ez gara ez lehenak, ez azkenak, tamalez. Bai, badakit. Ingurura begiratu baino ez dago: beste hainbat dira kinka larrian dauden proiektuak, UEU dela, Nafarroako Antzerki Eskola dela… Baina tristeena da, guzti horiek, albistegietatik haratago ez dutela telebistan euren egoera salatzeko zirrikiturik topatuko aurrerantzean. Eta arratsaldeetan txutxumutxu eta halakoez jositako programaziotik ihesean dagoen ikusleak ez du euskerazko babesik topatuko. Solaskideek ez dute euren gogoeta non azaldu izango. Eta nik ez dut Estitxuren zeharkako begiraturik jasoko. Ezin nabarituko dut haren begi ederretan, ari zaren horrek merezi duela nabari duzunean baino ez dagoela nekea eta etsipena gainditzerik. Ezin esango diot, minak min, honek merezi duenik.

la foto(2)

Atzo Esne Beltza izan zen gurean. Bai, tarteka halako harribitxiak ere izan ditugu. Ordu luzeetako jardunean bazelako aspergarritik bezainbeste entretenigarritik. Izenburua bera hausnartzen baino denbora gehiago eman diogulako izenari izana eman nahirik. Iritzi asko bildu ditugu, kalean kontrako ustea den arren, kolore desberdinak izan dituelako gure arratsalderoko ortzadarrak. Eta gonbidatu garrantzitsu eta ilustreak ere izan ditugu sarri xamar. Azkenetakoa, esan bezela, Xabi Solano eta banda. Badakizue zein kantu eskeini zuten? “Nahi dut”. Euskeraz bizi nahi dut… Ba hori, nik ere euskeraz bizi nahi dut. Egunero. Arratsaldero.

Basauritik Oionera, euskeraz

gaur egun

Atzo eguerdiko “Gaur Egun”-en ikusia. Basauriko metro geltoki berria dela eta, bertako erabiltzaileen iritziak bildu, eta guzti guztiak gazteleraz. Oiondik zetorren ondorengo albistea: bertako herritarrak orain arte Logroñora joaten zirela medikutara, baina Errioxako agintariek aukera hori moztu egin dietela. Basaurikoan ez bezela, Oiongo berrian euskeraz entzun genituen herritarren kexuak. Harrigarria egin zitzaidan bigarrena, eta kezkagarria lehena. Basauri eta Oion ez dira behar bada Euskal Herriko herri euskaldunenak izango, ados. Baina baten eta bestearen errealitate soziolinguistikoari erreparatuta, besterik ez bada biztanle kopurua handiagoa delako, Basaurin euskal hiztun gehiago izango dela uste dut Oionen baino. Bistakoa da, ordea, Araban izandako lankideak ez bezela, Bizkaiko herrira joandakoak behin erderazko testigantzak lortuta ez ziola denbora askorik eman euskerazkoak lortzeari. Ez bait dut uste euskal hiztunek fobia berezirik izango diotenik metroari, eta batez ere, gero Euskadi Irratiko albistegian euskeraz adierazi zutelako erabiltzaileek euren poza.

Ez dut lankiderik larrutu nahi, noski, baina uste dut autokritika serio bat egin beharrean gaudela. Seguru nago inork ez ziola erredakzioan errieta egin kazetariari, euskerazko lekukotzak behar luketen tokian erdera hutsezkoak zeudelako. Ados. Baina errezkeria, edo erosokeria, euskeraren etsai bihur daiteke. Batzuen ardurabekeriari besteon utzikeria gehitzen badiogu, ez dugu emaitza onik izango. Binomio kaxkarra. Euskerazko produktuak izaera propioa behar duela uste badugu, eta batez ere gureari errespetua badiogu, ekin diezaiogun egunerokoan, ladreilurik gabe, ezin osatuko bait dugu gure etxea.

SOS Navarra Directo

Gaurkoa coypaste lotsagabea duzue, baina badu bere arrazoia: “Navarra Directo” saioko lankide eta lagunei nire elkartasuna agertzeaz gain, haien eskakizunekin bat egin, eta behingoz Nafarroako euskalzaleen eskubidea bermatu eta ETB Nafarroan behar bezela ikusi dadin agintariek egin beharreko guztia egin dezaten eskatu. Eutsi goiari!

navarradirecto

“Euskal Irrati Telebistak bertan behera utziko du ETB2ko Navarra Directo saioa 2011. urte bukaeran. Nafarroan eta Nafarrorako egiten den saio bakarra da ETBn.1998 geroztik emititzen den saioa da Navarra Directo. ETBko saiorik zaharrenetakoa da, honenbestez. Ordezkari politikoen utzikeriagatik, komunikabide munduko 20 langile kalean geratuko dira. ETB TDTan ikusteko akordioak ez baitituzte bete. Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak 2009an akordioa sinatu zuten arren, analogikoan emititzen den kate bakarra da ETB. Hitzarmen hartatik bi urte eta erdi pasa dira eta hitzartutakoa bete gabe dago oraindik. Nafarroako Legebiltzarrak hainbat aldiz jorratu du gaia eta parlamentarien gehiengoa TDTaren kaptazioaren alde agertu da, azkenekoz 2011ko urriaren 27an.

Kalean geldituko garen langileok honako hau exijitzen diegu arduradun politikoei: Nafarroan ETB ikusi nahi duten milaka nafarren eskubideak bermatzen dituen berehalako irtenbidea. Navarra Directo Nafarrorako deskonexioan emititzen den saioa da eta orain dela hamar urtetik Foru Erkidego osoko gizarte, kultura eta kirol gaiak jorratzen ditu. Gainera, urtero San Fermin jaietako giroa Euskal Herriko etxe guztietara eramaten duen ETBko saio bakarra da.

Urte hauetan milaka nafarren lan eta gizarte arazoei buruz hitzegin dugu, eta zoritxarrez, orain gu bihurtu gara notizia Nafarroa eta EAEko arduradun politikoen utzikeriagatik. Horregatik, gizarte eragile, komunikabide, sindikatu, erakunde, alderdi politiko, ikusentzule eta hamairu urte hauetan jarraitu gaituzten herritarrei babesa eskatzen diegu.”

Navarra Directoko langileak.

Gizarte sareetan babesa:

–       Twitter: @apoyoNDIRECTO

–       Facebook: Apoyo a Navarra Directo / Navarra Directo aurrera

Zatoz kafea hartzera, Patxi!

New Yorketik bueltatzen denean, etxera gonbidatuko dut Patxi. Albertorekin batera etor dadila, nahi izanez gero. Kafea hartzera gonbidatuko ditut, eta ez, ez dut txiste txarrik egingo hemen kafeari jartzen diogun beste izenarekin, hori publizitatea litzatekeelako. Kafera gonbidatuko dut, etxeko egongelan esertzeko aitzakia izango delako. Telebistaren parean jartzeko.

 canalvasco

 

Aurren-aurrena bidaia nola egin duen galdetuko diot. Lizartza eta Arribe artean desberdintasunik topatu al duen galdetuko diot, ez al duen eguraldi bera egiten mugaren alde batean zein bestean. Kexua disimulatuta geratuko da, hartara, eguraldiarena elkarrizketa zailei ekiteko trikimailu egokia izaten dela badakielako harek. Kafearekin batera pasta goxo-goxoak ere eskeiniko dizkiet gero.Eskerrak emango dizkiet hartara. Eskerrak, Estatu Batuetako bidaian aurkeztu berri duten akordioari esker nire aitonaren osaben osabek Canal Vascon ikusi ahalko nautelako. Kafea azukrez gozatu eta gero, orduan azalduko diet gonbitaren benetako helburua.

 

Telebista piztu, eta zappinga egiten hasiko naiz. Behin LTDaren kate guztiekin bukatuta, botoitxoari eman, eta analogikoan jarriko dut telebista. Argi geratuko zaie hartara nire aitonaren osaben osabek ez bezela, nire amak semea ikusi nahi duenean, begiak pantailan utzi behar izaten dituela. Elur maluten modukoek betetzen dute pantaila gurean, ETBren botoia sakatzen dugun aldioro. Nire amak ez duela semea itxuroso ote dagoen ganoraz ikusterik. Anai aberatsenera jauzi egin, eta ETB2koa ere jarriko nieke, baina ezin: Hilabete batzuk badira gure bailaran bateonbati bururatu zitzaiola asteburuko pilota partiduak Nitron ematen zituztenez, txoritxo erdaldunak beharko lukeen frekuentzian Nitro jarri behar zela. Lehentasun kontua, nonbait. Pilota nagusi, eta hortxe gakoa: pilota. Asko dira Nafarroako Gobernuak bere garaian ETB analogikoan mantendu bazuen, pilota partiduak ezin ikusteak soraraziko lukeen iraultzaren beldur zelako izan zela. Eta harez geroztik, hortxe ari dira, 22rako partiduan, gobernu nafarra bera eta jaurlaritza. Ez batek ez besteak ez omen du ordaindu nahi. Markagiailuan beraz, husna. Ez gorri ez urdin. Zuri, pantailako elur maluten zuri bera. Iparraldeko afera konponduta, poztu ere poztu ginen, iparreko auokoengatik batetik, baina baita Nafarroako konponbidea gerturatzen zuela uste genuelako: bi estatu desberdinak tartean egonda posible bazen, nola ez ba estatu bakar baten barruko bi erkidegoren artean! Eta orain berriz, Ameriketan lehenago, Euskal Herrian bertan baino…

 

Arriberako bisita amaitzeko, pasiora gonbidatu eta Elosta mendira igoko ditut. Tontorrean dagoen errepetidore zaharra erakutsiko diet. Arkeologia museo batean beharko lukeenak lanean nola segitzen duen ikustearekin batera, burdin guzti hura erosteko gure herrian zer nolako lanak hartu zituzten azalduko diet hartara. Nola txiki-txiki nintzela, gurasoek eta auzokoek kontzertuak eta zozketak antolatu behar izan zituzten, ETB gurera ekartzeak zekartzan gastuei aurre egiteko. Hartara, errepetidore zaharra ordezkatuko duen tramankulu berria nola ordaindu bururatuko zaie. Eta denbora gutxiren buruan Arribera itzultzeko aitzakia izango dute. Olatz Arrietak baino, nik neronek egingo diet kronika. Hantxe agertuko gara guztiok kontent kontent, zer nolako aurrerapausua egin dugun azpimarratuz. Yankeelandiara egindako bidaia errepikatu ahalko dute, alegia, hain hurrutira joan gabe…

Uste ustelak

Ez dut opor gehiagorik sekulan hartuko! Zin dagit! Aukerarik ere izango ez duzulako, gaineratuko du azken albisteen jakitun den ezkorren batek. Hala izango da behar bada, baina bestela balitz ere, agintzen dizuet ez naizela inoiz gehiago oporretara joango.

Uda guztian opor aste bakarra nuela, eta ea zergatik ez nuen egun gehiagorik hartzen galdetu zidan lagun batek. Telebista ondoratu egingo delako ni gabe, erantzun nion txantxetan. Ederki beldurtu nintzen Kadiztik bueltan Deiak argitaratutako txosten ikusitakoan. Rappelen antzera, eguraldia ez ezik bestelakoak ere iragartzen hasia ote nintzen? Aspaldiko partez, zubi itxurako asteburu luzea hartu berri dut, eta gaur ongi etorria, Jaurlaritzaren murrizketen berriak.

Nire antzera hilabete bukaera nomina baino fakturaren ordaina jasotzen dugunok jakin badakigu ez garela gu estatistika horretan agertzen. Kaleratu beharreko lankideen zenbakian ez garela agertzen, txoritxoarenean aspaldian bi zenbaketa desberdin direlako. Eta bigarren horretan, autonomo dela, ekoiztetxeetako lankide dela, ohikoak dira kaleratze, kontrato amaiera eta halako kontuak.  Eta horrek arazoaren larria arindu baino, larritu ez du egiten.

Aitortuko dizuet aspaldian nuela buruan ETBren kapaina berriaren gainean zer edo zer idazteko asmoa. Baina beldur nintzen, azken gertakarien harira, nire ikerketak sekulako exklusiba bistaraziko zuelako. Kanpaina bizi eta koloretsuak izan ohi dira, auzokoarenean bezelaxe baita gurean ere, ikasturte berriaren iragarle. Aurtengoa, ordea, bereziki motela ez ezik, triste xamarra ere badela esango nuke. Saio berrien ordez (ba al da ba saio berririk?), pelikulen irudiak baino ez, musika lasai-lasaiaren laguntzaz. Eta hortxe piztu zen argi gorria, lankide batek aipatu zidanean “La lista de Schlindler” pelikulako soinu bandakoa zela uste zuela. Danger, danger! Warning, warning! Nazien garaiak berpiztera doaz! Burura etorri zitzaidan erehala Surio zuzendaritzara iristearekin batera, euskal itxurako aurkezle guztiak kaleratzeko asmoa zuenaren berria. Sareko kinieletan bakarren batek aipatu ere aipatu zuen eguraldi maparen aurrean agertzen zen Olentzeroren lehengusu itxurako hura izango zela kaleratzen lehena. Sudur-luze kuadrila gehientsuena lanean jarraitzen genuela ikusita, lasaitu nintzen handik gutxira, baina hara non, eta ikasturte berriarekin, Agirregomezkorta kalera! Honez gero Franck Dolosor, Hasier Etxeberria eta hirurok baino ez gara geratzen euskal-morrosko-peto-petoen lobbyan.

Nere biziraupena ez ezik hainbat lagunena kolokan zegoela ikusita, ikerketari ekin nion, eta hara: Kantua ez zen Spilberg-en pelikulakoa: Flandriako orkestrak “Cousins” pelikularako osatutako “Love theme”. Gure lapikoa azken aldian goxatzen duen bakarra sukaldea bera bait da. Hura nonbait amuleto. Baina hara non, maitasun kontua beharko lukeena, gorroto eta txikizio bihurtu zuen gure buruak. Eta hori, kantuaren aukeraketa baino esanguratsuagoa eta adierazgarriagoa bada, zuzendaritza berriak ez bait du marketingarekin asmatzen. Urre gorria berak ere txatarra eta txapa itxura hartuko luke, zelofanean bilduta ere. Etxean zaude, guztiona da etxea… horiek leloak azkenaldian, baina etxeko epelean goxo beharrean, pareten artean preso sentizen da asko eta asko. Horregatik akaso, maitasuna inoiz baino beharrezkoago. Horretarako ordea, begi berriak baino, beste zerbait behar dugunaren susmoa dut. Argi dago beraz, batzuenak zein besteenak, usteak, erdi ustel direla. Edo ustel, besterik gabe.

Kaiolatik kabira

kaiolabisEz dezala inork izenburuko kakofonian, hitz joku merkerik bilatu. Irainaz haratago, konponbide bila abiatutako bidea izango delako txoritxoa lumatzeko erabiliko dugun tarte hau. Konponbidea behar, behar duelako, begi bistakoa denez. Ukazioak ez du arazo hori larritu baino egiten. Ez ditzala inork, ordea, lerro hauek erasotzat har. Abidideak zehatzak izango dira, baina izenik ezean, pluralean idatzitakoa izango da. Gu. Plural maiestatikoa. Gu guztiok. Izango da denbora arduradunetaz aritzeko, ba bait dute erantzukizunik, noski. Lehengoek eta oraingoek. Izango da tarterik ikusleen axolagabekeriaren ondorioetaz aritzeko, mesede baino kalte egiten bait dio aferari. Baina batez ere, dagokidan neurrian, langileetaz arituko gara hemen batez ere. Erantzuleak kanpoan bilatzen aritu baino, eraikitzaileagoa izango delako hausnarketa autokiritikoa burutzea.

Aurreko batean, euskerazko korteek erderazko katean zuten trataeraren gaineko eztabaida interesgarria abiarazi zuten Sustatun. (http://sustatu.com/1313134517) Susmoa hartuta nago askotan gure buruan etsaia berez dena baino gaiztoago egiten dugula. Arazoa hori bait da: Zein da horrela jokatzeko kriterioa? Kriterio eza, hortxe gakoa. Eta noski, gurasoaren errietaren beldur den semetxoak barrabaskeri gutxiago egingo du beti, eta oraintxe bertan jakin badaki semetxo horrek, euskera behar bezainbeste ez zainduta ere, belarrondokorik ez duela izango. Horren aurrean zer? Errezenera jo? Mingarria egin zitzaidan, mingarria oso, duela gutxi nire herriko euskaldun peto petoa erderaz entzun nuenean Gaur Egun albistegian. Seguru nago lankideak ez ziola galdetu ere euskeraz ba ote zekien, bestela nahiago izango lukeelako, ziur naiz, euskeraz aritu. Bitan galdetu beharrean, erderaz galdetuta, erantzun bat baldin badut, bietan erabili ahalko dudana, zertarako denbora gheiago eman euskerazkoa lortzeko, pentsatuko zuen akaso… Edo besterik gabe, eta horrek kezkatzen nau gehiago, aferari ez zion ez minutu erdirik eskeini, ez buruan itzuli erdirik. Hori da marka!

kaiola

Txoritxoa preso dugu. Kaiolan preso. Guztien artean eraikitako kartzelan. Garai batean koloretsua zen txoritxo hori bera, seriotuta dago look aldaketan kolorea kendu ziotenetik. Okerrena da, kolorea marrazkitik ez ezik, eguneroko jardunetik ere kendu diogula. Triste atzematen da. Faltan botako ditu, seguraski, hegan hasi zeneko garaiak. Baliabide gutxiago, baina gogo eta ilusio gehiago zituenekoa. Argi dago, militantzia hutsa baino bazka gehiago behar duela txoriak haziko bada, baina hura ere behar du. Denbora luzeegia joan da kaiolan sartu genuenetik, eta hegan egiten ere ahaztu zaio dagoeneko gaixoari. Hegaldiari ekiteko, txoriak hegan egin behar duela uste badugu behintzat, bultzadatxoa beharko du. Baina ezin botako dugu amildegitik behera, airera bideratutakoa behar du bultzada horrek. Abiapuntua? Kabia bera, kaiola baino hobe!