Tag Archives: Bertsolari

Potorik gabeko bertsoa

Poto bakar bat bera ere ez du egin Altunak! Eta egin badu, nik behintzat, ez diot atzeman.. Ze bertsozale porrokatua behar du askotan batek halakoak arrapatzeko, eta aitortuko dut, ez naizela ni fauna horretakoa. “Hitzetik Hortzera”k traumatizatutakoen klubekoa nauzue. Igande eguerdiro gure aitak ixilarazi egiten gintuen, telebistako bertsoak entzun behar zirelako. Hori gutxi ez, eta umetan, eskolara joan, eta bertan euskerako irakasleak ere lehendik ikusia nuen saio oso-osorik jarri ohi zigun. Nerabezarora iritsitakoan, festondorako ez zen batere bidelagun aproposa altu-altu jarritako telebista saioa. Hortxe apurtu zen gure harremana. ETB-3ra jauzi egin, eta gaztetu eta modernizatzearekin batera, berradiskidetu egin ginen apur bat, bai, egia da, baina euskaldun-peto-prototipikoaren rankingean puntuak galaraziko badizkit ere, aitortuko dizuet hiruzpalau bertsoko saiotxo bat gustagarri dudala, baina zaila egiten zaidala finaleko egun osoko jarduna jarraitzea.

Ikusmina sorarazia zidan,  halere, aspaldian Bertsolari filmak. Eta ikusmina asetu ez ezik, asebete ere egin nau. Lau laguneko kuadrila joan ginen zinemara. Bertsozale porrokatua bata, bertsoak neurrian gogoko dituena bestea (ni neroni, alegia), bertsolaritzaz ezer gutxi zekien euskaldun berria, eta bertso mundua guztiz arrotza zitzaion erdalduna. Experimentu polita, oharkabean antolatu genuena. Bertsoaren azken errimarekin batera iritsi zen ezustekoa, aretokoa argiak piztu, eta alboko lagunak malkoa garbituz ikusi nituenean. Bilboko aurrestreinaldia zen, eta zuzendaria eta Maialen Lujanbio ziren bertan (lehendik ere miresgarria iruditu bazait txapelduna, filma ikusita bai iruditzen zaidala txapela kentzeko modukoa neska…).  Txalo zartaren ostean, Anak hartu zuen hitza, alegia, euskeraz apur bat baino ez dakiena, euskaldunez inguratuta bizi izan dena, bertsolariak izan bazirela bazekiena, baina guztiz arrotza zena. Eserlekutik altxa, eta eskerrak eman zizkion zuzendariari. Eskerrak mundo ezezagun hori bistarazteagatik. Eskerrak zaplaztekoarengatik. Zaplaztekoaren pareko gertatu bait zitzaion ordubete inguruko ikuskizun hori. Ondorengo kafean ere ulertu ezinik zegoen nolatan ez zen sekulan jabetu ETB-1en hainbestetan ikusitako jardun horren atzean zer izkutatzen zen. Erdaldunak ere ez zuen asmatzen barruko nahasmena hitzez azaltzen, ez zen bertsolari, alegia. Azpitituluak irakurrita ere, ikuskari ederra iruditu zitzaiolako, mimoz eta sentsibilitatez betea. Eta sekulakoa iruditzen zitzaiolako gau hartan deskubritutakoa.  Beste bi euskaldunoi egokitu zitzaigun azalpenak ematea, hainbat ertz argitzea, baina saiatuta ere, ez genuke sekulan Altunak bezain ederki azaltzerik lortuko.

BECeko finaletik abiatuta, bertso on orok bezela (hori ikasi ere ikasi genuen), amaieratik abiatu eta atzeraka egiten du lanak. Lekuko aldaketak gainera, sekulako mesede egin zion lanari, klimaxa azpimarratu baino ez bait du egin. Egaña eta Lujanbioren antzera, atzeraka dabil filma. Farregarri xamar batzuetan, sakon besteetan. Hondartza hitzez ez ezik, isiltasunez ere betetzen du. Isiltasuna… isiltasunaren laztasuna nola islatu hitzezkoa behar duen lan batean? Hortxe erantzuna… Bertsolari! Errimaz jositako margarita baino, margaritaz beteriko lorategia. Oholtza gainekoa aulkitakoei azaltzen diena. Baina itsasoko uretan hurrundu baino, zubian gerturatzen dena. Aldazko amildegian Miren Amuriza (neska honen indarra ere bada beste baterako moduko mintzagaia) bezain trebe mugitzen dena. Bertsorik onena bezain borobila!

PD.: Konpetentzikoa izanda ere, horra La Sexta kateak filmaren gainean egindako erreportaia, adierazgarria gerta bait daiteke halako batean bertsolaritzaz aritzea.

http://www.lasextanoticias.com/videos/ver/la_magia_del_bertsolari/497233