Euskara

ETB1eko ‘Tribuaren Berbak’ saioaren lehen denboraldiko azken atala izan dugu asteazken honetan ikusgai. Udazkenean istorio eta kontu berriekin itzuliko da Kike Amonarriz baina, aste honetan, opor giroan esan digu agur.

Oporretan gaudenean euskararekin zer egin dezakegun argitzen saiatu da. Zer egin euskararekin oporretan gaudenean? Maletan sartu beharko genuke edo etxera bueltatu arte atseden eman?

Horretarako, lehenik eta behin, turistek euskararen berri ote duten jakin nahi izan du Kikek, Biarritzera eta Donostiara joandako bisitarien eskutik. Txinatarrak, japoniarrak, ingelesak, amerikarrak, italiarrak, frantziarrak…guztiek antzeko erantzuna eman diote Kike Amonarrizi: Euskararen inguruan ezer gutxi dakitela, eta euskara ulertzea zein irakurtzea oso zaila egiten zaiela turista gehienei.

Turistek euskararen inguruan duten ideia hau pixka bat aldatzeko, adibidez, Donostian “Euskararen Donostia” ibilbide gidatuak antolatzen ditu Bagera Donostiako Euskaltzaleen elkarteak. Hizkuntza ezberdinetan egiten dituzten bisita gidatu hauen bidez, euskararen historia ezagutzeko aukera ematen diete Donostiara etorritako turistei. Donostiak euskararekin duen harreman estuaren lekuko diren hamaika txoko ezagutzeko aukera ere izango dute turistek: Udaletxea, Herri Irratiaren egoitza, Antzoki Zaharra, kaia, Orixe ikastola, Sarriegi plaza, San Juan kalea -Mikel Laboaren sorlekua, Bretxako merkatua…

Dena den, euskara eta euskal munduaren inguruan informazio gehioago bildu nahi duen turistarentzat liburu ezberdinak ere badaude. Elkar liburudendan gure hizkuntza eta kulturari buruz ingelesez gauza gutxi daudela esan digute: Xamarren Orhipean: Gure herria ezagutzen liburua, Mark Kurlanskyren The Basque History of the World eta Paddy Woodworthen The Basque Country, adibidez. Literaturaren aldetik Bernardo Atxagaren liburuak dira salduenak. Euskarazko elkarrizketa manualak ere erosten dituzte turistek, baina pintxo-errezeten liburuak dira gehien interesatzen zaizkien liburuak.

Euskararen inguruko liburuak irakurtzeaz gain, euskaran murgiltzeko barnetegiak aukera ezin hobea dira. Horregatik ‘Tribuaren Berbak’ saioko lantaldea Bakaikura joan da berton Gabriel Aresti eukaltegiak duen barnetegia hurbilagotik ezagutzeko. Eider Corbezon Bakaikuko barnetegiko irakaslearekin eta bertan ikasten dauden zenbait ikaslerekin hitz egin du Kike Amonarrizek.

Udaleku eta barnetegietan ikasitakoa kalean praktikatzea beharrezkoa da, eta horretarako, udan herri guztietan ditugun festak aukera itzela dira. Laida Mugica Kontseiluko kidea da, eta “Euskaraz besta egin nahi dut” kanpainaren antolatzailearekin honi buruz hitz egin du Kikek. Jai batzordeek Ipar Euskal Herriko jaiak antolatzen dituztenean (egitarauak, kartelak, txapelketak, ekitaldiak…) euskara kontutan har dezaten du helburu kanpainak honek. Gainera, festan dagoen jendeak ere euskara erabiltzeko martxan jarritako ekimenak zeintzuk diren kontatu digu Laidak.

Udan Euskal Herriko txoko guztietan festa giroa izaten da nagusi, baina lasaitasuna bilatzen dutenak ere badira. Horretarako, nekazaletxe ugari ditugu gurean. Horietako askok euskara eta euskal mundua hurbiletik ezagutzeko aukera eskaintzen dio turistari. ‘Tribuaren Berbak’ saioa, adibidez, Mikel Irizarrek eta Fatima Aranzabalek Elorrion duten Esteñibar nekazaletxean izan da. Ostatuaz gain beraien denbora eskaintzeko diote bisitariari, euskaldunekin bizi eta bertoko turismoa ezagutu dezan.

33 ataletan zehar, euskararen inguruko hainbat gai jorratu ondoren, gero arte esateko garaia iritsi da. Datorren ikasturtean, euskarari buruzko istorio eta kontu gehiagorekin bueltatuko da Kike Amonarriz eta ‘Tribuaren Berbak’ saioa ETB1era.