Gorputzak zer dezakeen nehork ez du oraindaino zehaztu.

Spinoza.

I

Dena lezake gorputzak eta, era berean, ezer ez.

Kanta lezake goizean eta, ez horregatik, txantxangorri izan.

Oihu egin lezake eguerdian eta, ez horregatik, txirula izan.

Barre egin lezake arratsean eta, ez horregatik, haize izan.

Negar egin lezake gauean eta, ez horregatik, euri izan.

Ur bihur daiteke oinazez eta, ez horregatik, elur izan.

Desegin daiteke plazerez eta, ez horregatik, hari-albainua izan.

Gora daiteke oinekin bat eginda, baina ez lezake zerua jo,

bere izaera galtzeke, gorpu huts bihurtzeke.

II

Gorputzak egia esaten du beti.

Baina ez daki beti egia esaten duenik.

III

Haragiaren erresuma bizi da gugan.

Bizitzeke eta janzteke uzten gaitu.

Haragi soil, jantzirik gaude;

biluzik haragi gabe gara, gorputz gorri eta sakona bizian.

Minik ezean heriotza bizi da, isil, geldi eta odolusturik.

Gorputzik gabe deus ez da haragia.

Idazle hura hil zen, eskuan laranja bat zuela.

Bat bateko kontua izan zen, inork, ezta berak ere, espero gabe. Bere oinordekoek, jende zakar eta traketsa, eskatu zuten, alegia esijitu zuten, autopsia egitea, gehiago beren buruak goratzearren, eta ez lasaitzearren.

Forentseak, gorpua goitik behera zarrastatu ondoren, lore zabaldua bezala utzi zuen bera, oinordekoen begi bistan.

Hauek, harriturik eta pixka bat sorgorturik, ikusi zuten hitzak ari zirela burmuinetik ateratzen. Baina estonagarriena izan zen hildakoaren bihotza hiztegi bat zela, “laranja” hitza azaltzen den orrian irekia.

HOTELEKO GELAN

Hoteleko gela erosoan.
Zerua, ohetik hurbil.
Dirurik behar ez.
Beldurra garaiturik.
Igogailu distiratsuak.
Eta lababo bat ere,
ingururik gabe.
Gehiago dena.
Orain bihar da.
Bihar iritsiko den arte.

Zuhaitz Ordorika

Martxoa sartu da atzo,
errekaldetik, eta oihartzuna
pozarren dago,
ahotsa goxoro egurasturik.
Zalantza berritan nago martxoan,
atzotik huntza lepoan kiribildurik,
joan, ez-joan, martxotik ihesi
beste zuritasun ederrago batera.
Karnabak, soinuak, txilarra,
dena orain ahaztu, eta betiko,
eta betiko joan ihesi, horrela,
hitz erdi bat esan gabe izan nintzen
guztiari, edo zuri, ezkutuko musu?
Hitzak paparretik eusten dit,
esaten dit hitzak ozen larri,
denboraz zauritua, ea nora eta zergatik,
martxotik dena utzita, eta etorriko den
elorria eta euria eta argiaren urdintasuna.
Eta nik zer erantzun behar diot hitzari,
paparretik mututzen banau goxo-goxo,
eta zapaltzen dudan lurra zerua bada
zure hortzetan eta besarkatzen garen
irla edo espaloia edo ezlekua;
nora eta zergatik hau guztia gurea bada,
eta martxoa atzo sartu bada goi-goitik,
guretzat, maite, urte osorako ia,
geldi gaitezen ihesean lurmendurik,
zure ezpaina nirean oraindik haragi
eta betiraunde eta gorputz eta aberri.

Karlos Linazasoro

 

Karlos Linazasorok irabazi du Xabier Lete Poesia Sariaren lehen edizioa, Ezer gehiago behar gabe lanarekin. Oraindik argitaratu gabe dagoen liburu saritu horretatik, honako poema hau bidali zigun poeta tolosarrak, Lizardiren Baratza irratsaioko entzuleentzat opari.

Egun hartan

behetik gora

egin zuen

euria.

Eta hodeiek

guardasola

zabaldu zuten.

Zergatik dira zure testuak hain tristeak?

galdetu zidan, ez aspaldi,

kazetari batek, bekadun seguru asko,

baina haren begiak ez zeuden nirean finkaturik,

ihesi zebiltzan irudizko beste begien atzetik.

Pentsatu nuen begiak askotan

ez datozela bat ezpainekin,

ez dutela esanahi bera adierazten:

ezpainek esandakoa

begiek ukatzen dute.

Erantzun nion oso serio

tristezia gainditzeko

bera ezagutu beharra zegoela.

Eta tristeziak aurpegi asko zituela:

ororen hutsaltasuna;

besteekiko axolarik eza,

adiskidetasunean ere;

harrokeria eta gorrotoa;

bakardade eta nekea;

bizitzaren lastertasuna;

amodioaren txinparta.

Era berean esan nion

pentsatzen dugun bezala

bizi ezin badugu,

bizi nahi duguna idazten dugula.

Harrituta geratu zen, noski,

eta isilik: pentsakor.

Gero irribarre egin eta esan zidan

ez zidala sinesten,

bera ez zela triste egoten sekula,

hiru mutilekin zebilela batera,

eta amarenean zuela ostatu.

Kezkatzen zuen lanik ezak;

eta bere hiriko futbol taldeak

partida galdu izanak

bere onetik ateratzen zuen.

Gero, bakarrik nengoela,

aitortu behar izan nion neure buruari

bizitza norberak nahi duena dela, konforme,

baina bere buruarekin

eta munduarekin pozik denak

ez duela zertan ezer idatzi.

Bizitza bera zaio testu.